Zjawisko: aktywni rodzice, aktywnie dziecko, aktywny przyszły rodzic zostało zaobserwowane, a jego powtarzalność potwierdzona.

Nawyk aktywności fizycznej kształtuje się w okresie dzieciństwa i wpływa na nasze zachowania rekreacyjne w dorosłości. To, czy w ogóle i w jakim stopniu w okresie dorosłości będziemy podejmować aktywność fizyczną, jest istotnie związane z naszą aktywnością fizyczną w dzieciństwie (Ferguson i in., 1989; Frerichs i in., 1979; Williams i in., 1979; O’Connell i in., 1985; Godin i Shephard, 1984). Ponadto, okazuje się, że poziom aktywności fizycznej dziecka, zależy od poziomu podejmowanej aktywności fizycznej przez rodziców.

Rycina 1. Uproszczony model oddziaływań aktywnych fizycznie rodziców na obecną i przyszłą aktywność ich dzieci.

Badania epidemiologiczne wykonane przez zespół Moora z Uniwersytetu Medycznego w Bostonie wykazały, że dzieci aktywnej fizycznie matki są dwukrotnie bardziej aktywne, niż te z rodziny nieaktywnej. Jeszcze silniejszy okazał się wpływ aktywnego fizycznie ojca, którego dzieci okazywały się 3,5-krotnie bardziej aktywne niż dzieci z rodzin prowadzących siedzący tryb życia. Jednak, najsilniejszy związek występuje, kiedy oboje rodziców jest aktywnych. Ich dzieci są 5,8-krotnie bardziej aktywne niż ich rówieśnicy z rodzin nieaktywnych fizycznie (Moore i in., 1991). W innych badaniach nie wykazano różnic między siłą wpływu aktywnej fizycznie matki a ojcem, wskazując na jednakowo silne oddziaływanie (Salis i in.; 1988). Z kolei w badaniach Perusse i wsp. (1988) wskazano na silniejszy wpływ matki. Różnica w sile wpływu zachowań jednego z rodziców na dziecko wydaje się być niezależna od płci, a związana z właściwościami osobniczymi rodzica, tj. osobowością i charakterem, a także ilością wspólnie spędzonego na zabawie czasu. Ten obszar w przyszłości wymaga dalszej eksploracji naukowej. Mimo, że mechanizm przyczynowo-skutkowy nie jest jednoznaczny, zjawisko: aktywni rodzice, aktywnie dziecko, aktywny przyszły rodzic zostało zaobserwowane, a jego powtarzalność potwierdzona (ryc 1.).

Piśmiennictwo:

1. Ferguson KJ, Yesalis CE, Pomrehn PR, Kirkpatrick MB. Attitudes, knowledges, and beliefs as predictors of exercise intent and behavior in school children. J Sch Health 1989; 59:112-5.
2. Frerichs RR, Webber LS, Voors AW, Sprinivasan SR, Berenson GS. Cardiovascular risk factor variables in children at two successive years: the Bogalusa Heart Study. J Chronic Dis 1979; 32:251-62.
3. Williams CL, Carter B J, Arnold CB, Wynder EL. Chronic disease risk factors among children: the „Know Your Body” study. J Chronic Dis 1979; 32:505-13.
4. O’Connell JK, Price JH, Roberts SM, Jurs SG, McKinley R. Utilizing the health belief model to predict dieting and exercising behavior of obese and nonobese adolescents. Health Educ Q 1985; 12:343-51.
5. Godin G, Shephard RJ. Normative beliefs of schoolchildren concerning regular exercise. J Sch Health 1984; 54:443-5.
6. Sallis JF, Patterson TL, Buono M J, Atkins C J, Nader PR. Aggregation of physical activity habits in Mexican-American and Anglo families. J Behav Med 1988; 11:31-41.
7. Perusse L, LeBlanc C, Bouchard C. Familial resemblance in lifestyle components: results from the Canada Fitness Survey. Can J Public Health 1988; 79:201-5.
8. Moore LL, Lombardi AL, White MJ, Campbell JL. Oliveria SA, Ellison RC. Influence of parents physical activity levels on activity levels of young children. J Pedriatr 1991; 118:215-9.